یادداشتی برای این روزها؛ پاسخگویی به مطالبات دانش‌آموزان اولین گام برای به رسمیت شناختن حقوق آنان است.
کودکان حق دارند از همه حقوق بزرگسالان بهره‌مند شوند و علاوه بر آن، احتیاج به حمایت ویژه دارند، چرا که جامعه به وسیله بزرگسالان و برای بزرگسالان ساخته شده است.
حمایت قضایی از کودک به اعلام این حقوق ختم نمی‌شود. شرایطی لازم است تا این حمایت موثر باشد:
۱- ابزار کافی برای عملی شدن این حمایت‌ها باید در دسترس باشد.
۲- کودکان باید از حقوق خود آگاه شوند.
۳- هر کودکی باید امکان استفاده از حقوق خود را داشته باشد.
۵- کودکان باید بتوانند در صورت عدم احترام و تعدی دیگران به حقوقشان به مرجع قضایی بی طرف و مستقل دسترسی داشته باشند.
۶- حمایت قضایی و فردی از هر کودک باید با دفاع از حقوق و منافع کودکان به عنوان یک گروه اجتماعی کامل شود.
مشارکت بدون تضمین حمایت از کودکان می‌تواند خطرناک باشد. مشارکت کودکان در فضایی نامناسب و بدون آمادگی قبلی ممکن است بیش از آن که سودمند باشد، زیان‌بار باشد و بی‌گمان ناشی از طرز فکری غیر مسئولانه است.
( به نقل از کتاب «کودکان محروم از آزادی»)
طرح «ممنوعیت ورود نیرو‌های مسلح به دانشگاه‌ها و مراکز آموزش» در تیرماه ۱۳۷۹ به مجلس ارائه و یک ماه بعد در ۳۰ مردادماه تصویب شد. بر‌اساس این قانون ورود نیرو‌های مسلح اعم از نظامی، انتظامی و اطلاعاتی برای انجام ماموریت‌های امنیتی، حمل و نگهداری سـلاح و دستگیری افراد در محیط دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور ممنوع است. البته این قانون، یک تبصره هم دارد که بنا‌بر آن، ورود نیرو‌های مسلح به دانشگاه در شرایط اضطراری فقط با درخواست رئیس دانشگاه یا مرکز آموزش عالی و با موافقت وزیر علوم، تحقیقات و فن‌آوری و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در چارچوب ضوابط قانونی مقـدور است و در صورت غیاب هر یک از افراد مذکور این مسئولیت بر عهده قائم مقـام قانونی وی خواهد بود. بر‌اساس این قانون هیچ نیروی مسلحی حق ورود به مراکز آموزشی را ندارد. مدرسه مثل خانه، محل امنی برای کودکان است. مدرسه بستری برای رشد و بالیدن کودک است. مدرسه محلی برای یادگیر آموزه‌های صلح‌جویانه است.
در شرایط کنونی که دانش آموزان و کودکان پس از سالها تحمل تحقیر، تنبیه و زورگویی برخی مسئولان مدارس زبان به اعتراض گشوده‌اند، ضرورت دارد که مدیران، معلمان و مسئولان آموزش و پرورش به گفتگو با آنان بنشینند و به طور جدی شرایط را بر‌اساس خواسته‌های به حق آنان از جمله آزادی بیان، آزادی پوشش را به رسمیت بشناسند، و تغییر دهند.
حق زندگی و بقا ابتدایی‌ترین حق کودکان است و سایر حقوق زیر مجموعه این حق اساسی است. این حق سرلوحه همه قوانین اساسی، اعلامیه حقوق بشر و پیمان نامه حقوق کودک است.
کشته شدن، دستگیری و ضرب و شتم دانش‌آموزان، دادن اسامی کودکان به نهادهای امنیتی، تهدید و ارعاب آنان، بردن اجباری دانش‌آموزان برای اجرای سرود سلام فرمانده، حضور نیروی انتظامی در مدارس، تفتیش و بازرسی بدنی دانش‌آموزان در مدارس نقض حقوق بنیادین کودکان است و تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که به کارگیری این شیوه‌ها تاثیر عکس دارد. همه نهادهای قانونی موظف به پاسخگویی به نهادهای بین‌المللی، مردم و والدین کودکان هستند.
طاهره پژوهش
